Η Prolog είναι μια γλώσσα λογικού προγραμματισμού, η οποία κυριαρχεί στην περιοχή των εφαρμογών της Τ.Ν..

Ένα πρόγραμμα της Prolog είναι μία συλλογή από γεγονότα και κανόνες που χρησιμοποιούνται για να αποδειχθούν κάποιες προτάσεις.

Αρχικά ο χρήστης εισάγει τα δεδομένα ενός προβλήματος στο περιβάλλον της Prolog.

Κατόπιν θέτει ερωτήματα γύρω από αυτά ή τις σχέσεις τους και λαμβάνει απαντήσεις.

Οι απαντήσεις που δίνονται σε κάθε ερώτημα αξιοποιούν αποκλειστικά τα γεγονότα και τους κανόνες που έχουν εισαχθεί στο εκάστοτε πρόγραμμα.

Μέσα από συσχετισμούς και συλλογισμούς, το περιβάλλον της Prolog καταλήγει να αποδείξει το αληθές μιας πρότασης ή την προβολή του αποτελέσματος που θα προκύψει.

Έχουν αναπτυχθεί διάφορα Λ.Σ. τα οποία αξιοποιούν κατάλληλα την αρχιτεκτονική των επεξεργαστών.

Το Unix αναπτύχθηκε στα εργαστήρια Bell Labs της ΑΤ&Τ το 1969.

Το μεγαλύτερο μέρος του έχει αναπτυχθεί σε γλώσσα προγραμματισμού C. Το Unix αποτελεί ένα Λ.Σ. πολυδιεργασίας, καταμερισμού χρόνου (timesharing), πολλών χρηστών (multiuser), και με φορητότητα (portability) - δηλαδή εύκολη εγκατάσταση σε διαφορετικού τύπου συστήματα.

Το MS-DOS (Microsoft Disk Operating System) είναι Λ.Σ. στο οποίο οι εντολές του χρήστη πληκτρολογούνται σε μία γραμμή.

Αναπτύχθηκε από την εταιρεία Microsoft το 1981 για λογαριασμό της εταιρείας ΙΒΜ.

Τα MS Windows της Microsoft διαθέτουν γραφικό περιβάλλον διεπαφής χρήστη παραθυρικού τύπου .

Πρόκειται για Λ.Σ. πολλαπλών διεργασιών και πολλαπλών χρηστών.

Από το 1985 μέχρι σήμερα έχουν αναπτυχθεί διάφορες εκδόσεις των Windows (π.χ. 95, 98, XP, 7, 8.1 ,10.).

Το Linux είναι ένα λειτουργικό σύστημα τύπου Unix, το οποίο δημιουργήθηκε από τον Linus Torvalds το 1991.

Ο πηγαίος κώδικάς του εί- ναι «ανοικτός», με αποτέλεσμα να αναπτύσσεται συνεχώς από μια μεγάλη κοινότητα χρηστών .

Το Mac OS X έχει ως βάση το Λ.Σ. Unix και διανέμεται αποκλειστικά για χρήση με τους υπολογιστές Mac της εταιρείας Apple.

Το Mac OS X είναι η εξέλιξη του Mac OS το οποίο ήταν το αρχικό Λ.Σ. της Apple (1984-1999).

Τα OS X διακρίνονται για τα πρωτότυπα γραφικά περι- βάλλοντα διεπαφής τους .

Το Android χρησιμοποιείται κυρίως σε συσκευές κινητής τηλεφωνίας και tablets και τρέχει τον πυρήνα του Λ.Σ. Linux.

Αρχικά αναπτύχθηκε από την Google (2007) και αργότερα από την Open Handset Alliance

Στα Δίκτυα σημείου προς σημείο (point to point) δημιουργούνται συνδέσεις μεταξύ δύο κόμβων, οπότε ένα μήνυμα διατρέχοντας πολλές τέτοιες συνδέσεις, φθάνει στον προορισμό του.

Στα δίκτυα εκπομπής,όλα τα μέλη του δικτύου μοιράζονται έ ναν κοινό δίαυλο.

Στην πολυεκπομπή (multicasting) το μήνυμα λαμβάνεται από συγκεκριμένους παραλήπτες ενώ στην καθολική εκπομπή (broadcasting) από όλους.

Σε ένα Τοπικό Δίκτυο (Local Area Network - LAN) οι υπολογιστές και τα περιφερειακά που απαρτίζουν το δίκτυο εκτείνονται σε μικρή απόσταση. Το δίκτυο που σχηματίζουν οι υπολογιστές του σχολείου ανήκει σε αυτή την κατηγο- ρία, όπως και το δίκτυο μιας επιχείρησης με διεσπαρμένους υπολογιστές στους ορόφους ενός κτιρίου.

Το Δίκτυο Ευρείας Περιοχής (Wide Area Network – WAN) καλύπτει μεγαλύτερες γεωγραφικές περιοχές, π.χ. μία χώρα, μία ήπειρο, ολόκληρο τον πλανήτη μας. Στην περίπτωση αυτή αναφερόμαστε στο διαδίκτυο - internet. Είναι φανερό ότι ένα τέτοιο δίκτυο αποτελείται από αυτόνομους υπολογιστές, τοπικά δίκτυα και ομάδες τοπικών δικτύων,οπως το δίκτυο υπολογιστών μιας τράπεζας ή μιας πολυεθνικής εταιρείας με υποκαταστή- ματα σε πολλές πόλεις.

Η ενδιάμεση κατηγορία είναι το Αστικό – Μητροπολιτικό δίκτυο (Metropolitan Area Network - MAN) που είναι μεγαλύτερο από το τοπικό δίκτυο και εκτείνεται μέχρι τα όρια μιας πόλης. Παράδειγμα τέτοιου δικτύου αποτελεί το δίκτυο υπολογιστών ενός δήμου που έχει υπηρεσίες σε πολλά διαφορετικά κτίρια.

Δίκτυα μεταγωγής, όπου υπάρχει η δυνατότητα επιλογής του παραλήπτη – συνομιλητή (π.χ. τηλεφωνικό δίκτυο, ηλεκτρονική αλληλογραφία).

Δίκτυα ακρόασης, όπου το μήνυμα εκπέμπεται σε ένα κοινό μέσο και όλοι οι σταθμοί εργασίας έχουν τη δυνατότητα να το λάβουν (π.χ. τοπικά δίκτυα, τηλεοπτικά και δορυφορικά δίκτυα).

Στα δίκτυα μεταγωγής κυκλώματος (circuit switching networks) η μετάδοση επιτυγχάνεται μέσα από μια αποκλειστικά χρησιμοποιούμενη φυσική σύνδεση (κύκλωμα), στην οποία τα δεδομένα δεν υποβάλλονται σε καμία επεξεργασία κατά τη διέλευσή τους από το δίκτυο. Η τεχνολογί

α μεταγωγής κυκλώματος χρησιμοποιείται κυρίως στο τηλεφωνικό δίκτυο.

Στα δίκτυα μεταγωγής πακέτου (packet switching networks) τα δεδομένα χωρίζονται σε μικρότερα τμήματα, τα πακέτα.

Κάθε πακέτο πέραντου τμήματος προς αποστολή, περιέχει και πληροφορίες ελέγχου οι οποίες διασφαλίζουν τη σωστή δρομολόγηση του πακέτου μέσα στο δίκτυο.

Στη συνέχεια αυτά μέσω ενδιάμεσων κόμβων ή στοιχείων μεταγωγής,φθάνουν στον τελικό παραλήπτη που τα συναρμολογεί και δημιουργεί το αρχικό μήνυμα. Τα πακέτα μπορούν να ακολουθούν την ίδια διαδρομή ή κάθε πακέτο μπορεί να ακολουθεί τη δική του διαδρομή.

Δίκτυο Υπολογιστών ή Δίκτυο Επικοινωνιών είναι ένα σύνολο συνδεδεμένων μεταξύ τους συσκευών με φυσικές συνδέσεις (κανάλια επικοινωνίας), οι οποίες μπορούν να παράγουν, να στέλνουν, να προωθούν και να λαμβάνουν πληροφορίες (απλά δεδομένα, ήχο, εικόνα και βίντεο).

Σε ένα δίκτυο υπάρχουν υπολογιστές υποδοχής, γραμμές μετάδοσης και στοιχεία μεταγωγής.

Οι Υπολογιστές Υποδοχής (hosts) παίζουν το ρόλο του πομπού ή του δέκτη και μπορεί να εί ναι κινητές συσκευές, προσωπικοί υπολογιστές, ή κεντρικά ισχυρά υπολογιστικά συστήματα (Mainframes).

Οι Γραμμές Μετάδοσης (Transmission Lines, Links) αποτελούν τα φυσικά μονοπάτια επικοινωνίας (κανάλια ή δίαυλους) διαμέσου των οποίων μεταφέρονται τα δεδομέ να από τη μία συσκευή στην άλλη. Η επικοινωνία γίνεται με ασύρματο και ενσύρματο τρόπο.

Τα Στοιχεί α Μεταγωγής (Switching Elements) είναι οι ενδιάμεσες συσκευές που συνδέουν τις γραμμές μετάδοσης και επιφορτίζονται με το έργο μεταφοράς των δεδομένων από την μία πλευρά στην άλλη μέσω διαδικασιών γνωστών ως δρομολόγηση και/ή μεταγωγή.

Οι διακοπές είναι οι πιο γνωστοί πόροι συστήματος, αφού σχεδόν όλοι όσοι ασχολούνται με υπολογιστές έχουν ακούσει για αυτές.

Μία διακοπή είναι βασικά κάτι σαν μήνυμα από κάποιο μέρος του υπολογιστή σε κάποιο άλλο (συνήθως τον επεξεργαστή), το οποίο του λέει ότι πρέπει να σταματήσει αυτό που κάνει και να ασχοληθεί μαζί του.

Ένα IRQ είναι μία αίτηση διακοπής (Interrupt ReQuest) και είναι το όνομα του πραγματικού σήματος που χρησιμοποιείται όταν ένα περιφερειακό ζητά μια διακοπή από τον επεξεργαστή.

Οι διακοπές παίζουν έναν σημαντικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο ο επεξεργαστής εκτελεί επεξεργασία εισόδου/εξόδου και διασυνδέεται με κάθε περιφερειακό του υπολογιστή, από το ποντίκι μέχρι το σκληρό δίσκο και το modem.

Οι πιο ευρέως χρησιμοποιούμενες δομές δεδομένων είναι ο πίνακας, η στοίβα, η ουρά, η λίστα, το δένδρο και ο γράφος.

O πίνακας (table) αποτελείται από ένα σύνολο ομοειδών απλών στοι- χείων, καθένα από τα οποία καθορίζεται με τη βοήθεια ενός ή περισ- σοτέρων δεικτών.

Ένας πίνακας μπορεί να είναι μίας, δύο ή περισσοτέρων διαστάσεων, ανάλογα με το πλήθος δεικτών που χρειάζονται για να καθοριστεί η θέση του.

 Μία στοίβα (stack) είναι μια γραμμική διάταξη στοιχείων, στην οποία εισάγονται και εξάγονται στοιχεία μόνο από το ένα άκρο.

Η λειτουργία της εισαγωγής αποκαλείται ώθηση (push) και της εξαγω- γής απώθηση (pull ή pop).

Η φιλοσοφία εισαγωγής και εξαγωγής των στοιχείων ονομάζεται LIFO (Last In, First Out), δηλαδή το τελευταίο εισαγόμενο δεδομένο εξέρχεται και πρώτο.

Μια ουρά (queue) αποτελεί μια γραμμική διάταξη στοιχείων, στην οποία εισάγονται νέα στοιχεία από ένα άκρο και εξάγονται υπάρχοντα στοιχεία από το άλλο άκρο .

Η λειτουργία της ουράς απο- καλείται FIFO (First In, First Out), δηλαδή το στοιχείο το οποίο εισά- γεται πρώτο στην ουρά εξέρχεται και πρώτο.

Σε μια (συνδεσμική) λίστα (linked list) τα στοιχεία φαίνονται «λογι- κά» ότι είναι γραμμικά διατεταγμένα, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι βρίσκονται σε συνεχόμενες θέσεις της μνήμης του υπολογιστή

Ανεξάρτητα από τη θέση που καταλαμβάνει στη μνήμη ένα δεδομένο, συσχετίζεται με το επόμενό του με τη βοήθεια κάποιου δείκτη (pointer).

Τo δένδρο (tree) είναι μη γραμμική δομή που αποτελείται από ένα σύ- νολο κόμβων, οι οποίοι συνδέονται με ακμές.

Υπάρχει μόνο ένας κόμβος, από τον οποίο μόνο ξεκινούν ακμές, που ονομάζε- ται ρίζα (root).

Σε όλους τους άλλους κόμβους καταλήγει μία ακμή και ξεκινούν καμία, μία ή περισσότερες.

Οι κόμβοι στους οποίους καταλή- γουν μόνο ακμές, ονομάζονται φύλλα.

Ο γράφος (graph) αποτελεί τη πιο γενική δομή δεδομένων μια και απο- τελείται από κόμβους και ακμές χωρίς όμως κάποια ιεράρχηση.

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι διάκρισης των δομών δεδομένων.

Διακρίνονται σε στατικές και δυναμικές.

Οι στατικές δομές έχουν σταθερό μέγεθος και μπορούν να κατακρατήσουν συγκεκριμένο πλήθος στοιχείων.

Αντίθετα οι δυναμικές δομές δεν έχουν σταθερό μέγεθος και το πλήθος των στοιχείων τους μπορεί να μεγαλώνει ή να μικραίνει καθώς στη δομή εισάγονται νέα δεδομένα ή διαγράφονται άλλα.

Οι δομές δεδομένων διακρίνονται επίσης σε γραμμικές και μη γραμ- μικές.

Στις γραμμικές δομές μπορεί να ορισθεί κάποια σχέση διάταξης για δύο οποιαδήποτε διαδοχικά στοιχεία τους.

Αυτό σημαίνει ότι κάποιο στοιχείο θα είναι πρώτο και κάποιο τελευταίο.

Οποιοδήποτε από τα υπόλοιπα θα έπεται από το προηγούμενό του και θα προηγείται από το επόμενό του.

Στις μη γραμμικές δομές δεν μπορεί να οριστεί μια σχέση διάταξης όπως η παραπάνω.

Τέτοιες δομές είναι τα δένδρα και οι γράφοι.

Στα δένδρα ένας κόμβος έχει έναν προηγούμενο αλλά πιθανόν πολλούς επόμενους.

Στους γράφους κάθε κόμβος μπορεί να έχει πολ- λούς προηγούμενους και πολλούς επόμενους.

Τα σύγχρονα Λ.Σ. είναι δομημένα σε ιεραρχικά τοποθετημένα επίπεδα (layers).

Κάθε επίπεδο εκτελεί μια συγκεκριμένη εργασία και συνεργάζεται με τα δύο γειτονικά του.

Στα κατώτερα επίπεδα γίνεται η διαχείριση της μνήμης και της επικοινωνίας με τις περιφερειακές συσκευές του υπολογιστή, ενώ στα ανώτερα γίνεται η διαχείριση των προγραμμάτων που εκτελούν οι χρήστες.

Σε ένα Λ.Σ. υπάρχουν τα ακόλουθα επίπεδα :

• Ο Πυρήνας (Kernel), βρίσκεται πλησιέστερα προς το υλικό και αποτελεί τον ενδιάμεσο για να επιτευχθεί η επικοινωνία των προγραμμάτων με το υλικό. Ο πυρήνας «φορτώνεται» πρώτος στην κύρια μνήμη όταν ξεκινάει ο υπολογιστής.
• Το Σύστημα Αρχείων (File System) διαχειρίζεται τα αρχεία (δίνοντάς τους ονομασία, καταχωρώντας τα, κτλ.) και φροντίζει για τη διάθεσή τους στους χρήστες.
• Ο Διερμηνευτής Εντολών (Command Interpreter) ή Φλοιός (Shell) είναι το σύνολο των προγραμμάτων, το οποίο επιτρέπει στο χρήστη και τις εφαρμογές του να επικοινωνεί με το Λ.Σ.Η επικοινωνία γίνεται είτε με απευθείας εντολές (command mode) είτε μέσω ενός γραφικού περιβάλλοντος διεπαφής (GUI - Graphical User Interface ).